دانلود کتاب ساسانیان و طبقات اجتماعی
نویسنده: پریسا گنجی
ناشر : فرزانگان دانشگاه
نویسنده: پریسا گنجی
ناشر : فرزانگان دانشگاه
نام کتاب : ساسانیان و طبقات اجتماعی
نویسنده : پریسا گنجی
ناشر : فرزانگان دانشگاه
تعداد صفحات : 308 صفحه
شابک : 978-622-6538-31-2
تاریخ انتشار : 1397
رده بندی دیویی : 305/50955
دسته بندی : تاریخ کهن و باستان, تاریخ ایران
نوع کتاب : Epub
قیمت پشت جلد : 62000 تومان
قیمت نسخه الکترونیک : 20000 تومان
"ساسانیان و طبقات اجتماعی"
کتاب حاضر اثری از دکتر پریسا گنجی می باشد که توسط انتشارات فرزانگان دانشگاه منتشر شده است.
موقعیت جغرافیایی ایران در جنوب غربی آسیا سبب ارتباط با اقوام محتلفی از چهار سوی قلمرو این سرزمین گردیده است. خود ایران از بعد سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی فرهنگی هم از دیگر تمدنهای باستانی تأثیر پذیرفته و هم تأثیرات عمیقی بر آنان گذاشته است . یکی از نظام های اجتماعی که تا حدودی از طریق تبادلات فرهنگی و میراث ادوار قبل در ایران باستان پدید آمد، تقسیم جامعه به طبقات مختلف بود، که در عهد ساسانیان بصورت یک قانون مدون از سوی دولت اجرا گردید . نظام طبقاتی ، حاکم در عهد ساسانی نظامی ابتکاری توسط ساسانیان نبود ، بلکه این نظام ریشه در تمدنها و فرهنگهای قبل از ساسانیان داشت، در تمدنهای قبل از ساسانیان نظامهای طبقاتی مشابه وجود داشته است.
در واقع طبقات اجتماعی که در ادوار قبل از ساسانیان در جامعه ایران و دول همجوار وجود داشت ؛ در عهد ساسانیان بصورت یک قانون نظام مند تحت عنوان نظام طبقاتی ، در سایه حمایتهای شاهان ساسانی و طبقه روحانیون نضج گرفت و تا پایان حیات این سلسله ادامه داشت . ساختار نظام طبقاتی عهد ساسانیان به گونه ای تنظیم شده بود که در بسیاری از منابع از ممکن نبودن تحرک طبقاتی در این دوره سخن رفته است، اما شواهدی مبنی بر امکان تحرک و ارتقای طبقاتی وجود دارد.
در این پژوهش تلاش شده تا با رویکرد مطالعه توصیفی تحلیلی و با تکیه بر منابع باقی مانده از عهد ساسانی و دوره اسلامی و پژوهش های جدید منشاء نظام طبقاتی و عوامل مؤثر بر شکل گیری و تداوم نظام طبقاتی در عهد ساسانی را مشخص نمود. بدین منظور این کتاب در شش فصل تدوین شد.
در فصل اول کلیاتی در مورد مسائل پژوهش مطرح گردید . در ابتدا مساله ی اصلی تحقیق ، بیان و سپس سؤال های پژوهشی ، طرح و فرضیه ها و مفاهیم تعریف گردید در ادامه به روش انجام تحقیق ، محدودیت ها و ضرورت های پژوهش و پیشینه ی تحقیق پرداخته شد . در پایان این فصل ، منابع اصلی پژوهش در چهار قسمت منابع دوره ساسانی ، منابع خارجی عصر ساسانی ، منابع تاریخی دوره اسلامی و منابع جدید مورد بررسی قرار گرفت .
در فصل دوم ساختار اجتماعی ،سیاسی ،اقتصادی وفرهنگی و شکل گیری نظام طبقاتی در دول باستان از جمله عیلام ، هخامنشیان و پارتیان ، در فلات ایران و همچنین تمدنهای بین النهرین ،آسیای صغیر ، مصر و یونان ، روم و هند نیز در این راستا مورد بررسی قرار گرفت .
در فصل سوم نقش دین و دولت در تداوم نظام طبقاتی در عهد ساسانیان تشریح شده ، نگارنده در این فصل سعی نمود تا بر اساس نظام طبقاتی عهد ساسانیان نقش طبقه ی روحانیون زرتشتی و سیاست شاهنشاهان ساسانی در تداوم نظام طبقاتی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در ادامه به حوادثی که باعث سرنگونی شاهانی که در صدد شکستن ساختار نظام طبقاتی وکاهش نفوذ طبقات بالا بودند ، پرداخته شده است .
فصل چهارم با عنوان « نقش بزرگان در تداوم نظام طبقاتی عهد ساسانیان »تنظیم گردید . در این فصل در ابتدا به بررسی جایگاه بزرگان عصر ساسانی از جمله ارتشتاران ، ویسپوهران ، بزرگان ، و آزادان و زنان در سلسله مراتب نظام طبقاتی عهد ساسانی پرداخته شد و در ادامه نقش هر یک از این طبقات و اقدامات آنها در تداوم نظام طبقاتی عهد ساسانی تشریح گردید .
فصل پنجم با عنوان « نقش رنگ در تبیین نظام طبقاتی عهد ساسانیان » تنظیم گردید . در این فصل کارکرد رنگ و نقش آن در تبیین نظام طبقاتی عهد ساسانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
در فصل آخر به تأثیر نظام طبقاتی بر قیام مزدک و شکل گیری نهضت مزدکیه پرداخته شد ، در آغاز اوضاع اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی جامعه ایران مقارن ظهور مزدک بررسی گردید و در ادامه اصلاحات اجتماعی در تعدیل نظام طبقاتی و تحولات سیاسی ناشی از نهضت مزدک در جامعه ایران عهد ساسانیان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
در بخشی از این کتاب می خوانیم:
" دوران خسرو انوشیروان آخرین اوج توسعه ی کشوری و لشکری ایران باستانی و در واقع عصر طلایی نظم و انظباط سازمان حکومت ساسانیان هم بود و به همین عنوان نیز خاطره ی درخشانی در اوایل دوران اسلامی و فرهنگ عهد اموی و عباسی از خود باقی گذاشت. این سازمان در حقیقت از عهد اردشیر و شاپور بنیاد گرفت و قسمتی از آن نیز میراث عهد اشکانیان بود. ارتش ساسانی که قدرت فرماندهی و مهارت جنگی اردشیر و شاپور اول را از همان آغاز کار ورزیده و کار آمد به بار آورد، در دنیای آن روز به سبب توفیقی که در مقابله با روم و بیزانس داشت حیثیث قابل ملاحظه یی کسب کرده بوده « در تمام ارتش «سواران جاویدان» که ظاهراً مثل عهد هخامنشی از ده هزار تن تشکیل می شد به عنوان جانسپار (=گیان اوسپار)، از سایر سواران امتیاز داشت و جانداران پادشاه (محافظان) از همانها بود. اداره ی ارتش، مخصوصاً در دوره ی قبل از خسرو غالباً تعلق به سرداری داشت از خاندان نجبای بزرگ که ایران سپاهبذ یا ارتشتارانسالار خوانده می شد و در پاره یی موارد نیز ممکن بودا این منصب به غیر لشگری هم داده شود. معهذا پادشاهان جنگجو مثل اردشیر، شاپور اول، و خسرو غالباً خود در نظارت بر امور ارتش مجالی برای ایران سپاهبذ باقی نمی گذاشت. به علاوه بعضی مقامات ارتشی تا حدی در خانواده های نجبا موروثی می شد و طبعاً از مداخله ی ایران سپاهبذ در امان بود. از جمله منصب ارگبد که نظارت تام بر تمام امور ارتش داشت به خانواده ی سلطنتی اختصاص داشت. خسرو انوشیروان عنوان ایران سپاهبذ را ملغی کرد و در تمام کشور که وی آن را به چهار پادوس (=پادگوس)، اپاختر (=شمال)، نیمروز(=جنوب)، خراسان (=شرق)، خور بران (خابران، غرب)- تقسیم کرد، چهار سپهبد گماشت که حتی پادوسبانان (=فاذوسبانان) چهارگانه هم غالباً تحت فرمان آنها بودند. خسرو یکم انوشیروان (531- 579) سلسله باروها یا دیوارهایی (وَر) در چهارگوشه ی شاهنشاهی به منظور دفاع از کشور بنا کرد. یکی در شمال شرقی در امتداد دشت گرگان، یکی در گذرگاه قفقاز، یکی در غرب و آخری به نام «دیوار اعراب» (وَرِتازیگان) در جنوب غربی کشور در عصر او ساخته شد. گرچه تقسیم شاهنشاهی را به خسرو یکم نسبت داده اند، گمان می رود که انجام یا آغاز آن با قباد یکم بوده است. وقتی خسرو یکم در مقام شاه ضد مزدکی به سلطنت رسید، قدرت اشراف و زمین داران بزرگ را به آن ها باز نگردانید، بلکه سیاستی به سود زمین داران کوچک مرفه (دهقانان) در پیش گرفت. دهقانان از نظر نظامی ستون فقرات ارتش ساسانی را تشکیل می دادند و از لحاظ اقتصادی نیز گرد آوری مالیات یعنی شالوده اقتصاد کشور بر عهده ایشان بود."
پیش گفتار
فصل اول - کلیات
فصل دوم
عومل مؤثر بر شکل گیری نظام طبقاتی در عهد ساسانی
فصل سوم
نقش شاهان و روحانیان در حمایت و تداوم نظام طبقاتی در عهد ساسانیان
فصل چهارم
نقش نجبا در تداوم نظام طبقاتی عهد ساسانیان
فصل پنجم
نقش رنگ در تبیین و تداوم نظام طبقاتی در عهد ساسانیان
فصل ششم
تأثیر نظام طبقاتی بر پیدایش نهضت مزدکیه
منابع و مأخذ
راهنمای نقد و نظر برای کتاب:
برداشت شما از محتوای کتاب چیست؟ مانند یک کارشناس نظر دهید. به نظرات کوتاه مثل خوب عالی و...چین تعلق نمی گیرد