دانلود کتاب صوتی کیمیاگر

نقد و بررسی رمان کیمیاگر

درباره رمان کیمیاگر

کیمیاگر (The alchemist) ، نوشته ی پائولو کوئیلو (Paullo Coelho)، نویسنده ی مشهور برزیلی است. نسخه ی متنی این کتاب با ترجمه ی ساره خسروی و نسخه ی صوتی از همین مترجم با صدای سامان قلیچ خانی توسط انتشارات رمانو منتشر شده است.

کیمیاگر برای اولین بار در سال 1988 به چاپ رسید و اصلیت این کتاب پرتقالی است که تبدیل به یکی از کتاب های پرفروش بین المللی شد. این رمان تمثیلی و به 52 زبان دنیا ترجمه شده است و داستان یک جوان چوپان آندلوسی را روایت می کند که بعد از دیدن خواب های مکرر پیرامون یافتن گنج، می خواهد به اهرام مصر برود.

 

خلاصه داستان

سانتیاگو جوانی است که در آندولوس واقع در اسپانیا زندگی می کند. او از راه چوپانی روزگار می گذراند؛ اما فردی بیسواد نیست و در زمینه ی علوم دینی و الهی مطالعه کرده و کتاب های زیادی خوانده است. او برای یافتن گنجی مدفون شده در نزدیکی اهرام مصر که در خواب هایش مدام آن را می بیند، زادگاهش را ترک می کند. او در راه با افراد مختلفی دیدار می کند؛ پیرمردی کولی، مردی که خودش را پادشاه معرفی می کند، یک کیمیاگر و دختری به نام فاطیما که سانتیاگو به او دل می بندد.

سانتیاگو در ابتدا پیرمردی را می بیند که گویی از درون او آگاه است. سانتیاگو از این خواب و تعبیر پیرمرد با عنوان افسانه ای شخصی یاد می کند. او برای ادامه ی سفرش تمام گوسفندان خود را می فروشد تا با فراغ بال به سمت هدف خود حرکت کند.

او در طی این سفر سختی های زیادی را متحمل می شود و حتی دوبار از مرگ نجات پیدا می کند.

زمانیکه با فاطیما آشنا می شود، سانتیاگو می خواهد با او ازدواج کند؛ اما فاطیما به او قول می دهد بعد از پایان سفرش به او پاسخ مثبت دهد.

سپس او با کیمیاگری آشنا می شود که او را تا اهرام مصر هدایت می کند و در این مسیر درس هایی از زندگی به او می دهد.

هرکدام از این شخصیت ها نقش هدایت گر برای سانتیاگو در سیر و سلوک اش دارند. در پایان سانتیاگو به اهرام مصر می رسد و در همان مکانی که فکر می کند مکان مخصوص گنج است شروع به حفر گودال می کند؛ در همان زمان چند راهزن به او حمله می کنند و او به شدت زخمی می شود. سپس یکی از راهزنان داستانی تعریف می کند که سانتیاگو بسیار شگفت زده می شود. او در خواب خودش دیده است که گنجی در آندلوس درست جایی که سانتیاگو گوسفندان خود را پرورش می داد، دفن شده است. سانتیاگو با خوشحالی به زادگاهش برمی گردد تا گنج خود را پیدا کند.

 

 

درباره نویسنده

پائولو کوئیلو در 24 اوت 1947 در ریودوژانیرو برزیل به دنیا آمد. پائولو از همان دوران نوجوانی به نویسندگی علاقه مند بود؛ اما سرانجام به خواست پدر و مادرش در مدرسه ی حقوق ثبت نام کرد و رویای نویسندگی را موقتا کنار گذاشت؛ اما بیشتر از یک سال نتوانست این وضعیت را تحمل کند و مدرسه را رها کرد. پائولو مدتی را مانند هیپی ها زندگی و به سراسر دنیا سفر کرد.

زمانی که به برزیل بازگشت شروع به نوشتن ترانه برای خوانندگان مطرح کرد. کوئیلو همچنین به عنوان بازیگر، نویسنده و روزنامه نگار هم فعالیت کرده است.

پائولو کوئیلو پس از کتاب کیمیاگر تمام وقت خود را به نوشتن اختصاص داد. فیلم زندگی پائولو کوئیلو در پرتغال ساخته شد و در سال 2014 بر پرده ی سینماهای برزیل و در سال 2015 در تمام دنیا پخش شد. سال 2007 پائولو کوئیلو خود را به عنوان سفیر صلح معرفی کرد.

از نوشته های دیگر او می توان به؛ زیارت، بریدا، مکتوب، کوه پنجم، نامه های عاشقانه ی یک پیامبر، ورونیکا تصمیم می گیر بمیرد، شیطان و دوشیزه پریم، هستی، پرنده تنهاست، عشق و هیپی اشاره کرد.

نکته ی جالب درباره پائولو کوئیلو انتشار کتاب هایش در اینترنت است. یکی از طرفدارانش ترجمه ای روسی از یکی از کتاب هایش را به صورت آنلاین منتشر کرد و این امر باعث شد که فروش کتاب های او از 3000 نسخه به یک میلیون نسخه در طول سه سال جهش پیدا کند.

 

پشت پرده ی رمان کیمیاگر

ایده ی کیمیاگر زمانی به ذهن پائولو رسید که مسافتی حدود 500 مایلی در جاده ی سانتیاگو دِ کامپوستلا در شمال غربی اسپانیا را با پای پیاده پیمود. این راهپیمایی منجر به بیداری معنوی در او شد که در خودزندگینامه ی زیارت به شرح آن می پردازد.

پائولو کوئیلو رمان کیمیاگر را تنها در دو هفته در سال 1987 نوشت. او خود توضیح می دهد که توانست به این سرعت کتاب را بنویسد چون ذاتا این کتاب قبلا در روحش نوشته شده بود.

تم اصلی کتاب درباره ی یافتن سرنوشت است؛ اگر چه براساس نظر روزنامه ی نیویورک تایمز کیمیاگر بیشتر یک کتاب خودشناسی است تا یک کتاب ادبی. پیشنهاد سانیاگو که می گوید:"زمانیکه چیزی را واقعا بخواهی، تمام جهان به تو کمک می کنند تا به آن دست پیدا کنی." در واقعا فلسفه ی کتاب و موتیف جاری در آن را شکل می دهد.

در سال 2004 شرکت برادران وارنر حقوق مربوط به فیلم اقتباسی از کتاب کیمیاگر را خریداری کرد. این پروژه متوقف شد و بعدها حقوق فیلم به هاروی وینستین که به عنوان تهیه کننده ی فیلم فعالیت می کرد، سپرده شد؛ اما این فیلم تاکنون ساخته نشده است.

 

تاثیرگیری از مثنوی معنوی و منابع دیگر

بسیاری از خوانندگان و صاحب نظران اعتقاد دارند که پائولو کوئیلو کتاب کیمیاگر را با تاثیر و اقتباس از داستانی در دفتر ششم مثنوی معنوی نوشته است. هرچند که خود کوئیلو عنوان می کند که این کتاب را با الهام از داستانی از هزار و یک شب ترجمه ی خورخه لوئیس بورخس با نام قصه ی دو رویا بین نوشته است. این امکان وجود دارد که مولانا هم خود تحت تاثیر این داستان بوده است. البته پائولو کوئیلو در سفری که در هیات یک هیپی در سال 1379 به ایران داشته مدتی در محضر عارفی به نام ظهیرالدوله مولوی بوده و از آنجا با مولوی و اندیشه هایش آشنا شده است.

مواردی هم دیده می شود که کتاب کیمیاگر را با رمان شازده کوچولو اثر سنت اگزوپری مقایسه می کنند. فردی که محل امن خود را ترک می کند تا چیزهای بزرگتری را کشف کند و در نهایت متوجه می شود که گنج واقعی در همان محل زندگی اش بوده است. شباهت هایی نیز میان کتاب کیمیاگر و رمان سیذارتا اثر هرمان هسه وجود دارد.

 

نقد ادبی کتاب کیمیاگر

نویسنده در کتاب کیمیاگر به دنبال معنای حقیقی زندگی است که می توان در زندگی روزمره آن را مشاهده کرد. کیمیاگر ساختاری تقریبا رویدادی و روایی دارد. اگر این اثر براساس قانون سه پرده ای تحلیل شود؛ مانند تمام قصه های کلاسیک دارای شروع، اتفاق و پایان است.

شروع داستان نقطه ای است که سانتیاگو خواب می بیند و برای تعبیر شدن خوابش شروع به سفر می کند. اتفاق نقطه ای از داستان است که تمام اموال او به سرقت می رود و سانتیاگو دیگر راه برگشتی ندارد و داستان در نهایت در همان نقطه ی آغازین با یافتن گنج در محل سکونتش در آندولس پایان می یاید. نقطه ی اوج داستان نقطه ای است که او بر سر دو راهی عشق و هدف قرار می گیرد و در نهایت هدفش را انتخاب می کند تا با رسیدن به آن بعدها به عشقش دست پیدا کند. سانتیاگو به درستی بر طبق اصول فن شعر ارسطو پاراتاگونیستی است که دارای هدفی مشخص است و در راه با موانع (آنتاگونیست) روبه رو می شود و یکی پس از دیگری آن ها را پشت سر می گذارد این موانع بزرگتر و سخت تر می شود و در پایان با گذشت از تمام سختی ها به بزرگترین گنج یعنی تزکیه روح و شناخت خود دست پیدا می کند.

کتاب کیمیاگر داستانی نمادین است که می توان از جنبه های فلسفی، عرفانی و روانشناسی آن را مورد بررسی قرار داد:

 

جنبه ی روانشناسی

همه ی ما رویاهایی داریم که برای رسیدن به آن ها تلاش می کیم. پس همه ی ما می توانیم با سانتیاگو کیمیاگر ارتباط و همذات پنداری کنیم. شاید یکی از دلایلی که این کتاب در حوزه ی خودشناسی و روانشناسی اهمیت دارد، همین موضوع باشد. تمام انسان ها با استفاده از شناخت کیمیاگر درونی خود می توانند گنج یا هدف خود را به دست آورند.

در سر راه همه ی انسان ها به سمت هدفشان هم اشخاصی وجود دارند که یا به آن ها در مسیر گنج همراهی و یاری می رسانند و یا در مقابل آن ها قرار می گیرند و موجب زخمی شدن و یا توقف آن ها می شوند. این اشخاص در نهایت ممکن است آسیب های جسمی و روانی در شخص ایجاد کنند؛ اما گاهی در همین دشمنی ها و موانع خیری وجود دارد تا فرد از رویاپردازی و پیدا کردن گنج واهی دست برداشته و گنج یا هدف واقعی خود را پیدا کند.

گاهی به نظر می رسد پیمودن سفر و راه های متفاوت رسیدن به هدفِ اشتباهی، عمر ما را تلف کرده اند؛ اما آن ها در واقع باعث رشد و به اصطلاح پخته شدن انسان ها می شود تا در نهایت بتوانند مسیر درست را پیدا کند و به سعادت برسند.

 

گاهی عشق در سر راه ما قرار می گیرد. این عشق اگر واقعی و از روی هوس نباشد می تواند ما را به سمت رشد و گنج واقعی هدایت کند و برعکس عشقی سطحی و زودگذر ما را از هدف دور می کند.

به طور کلی می توان درس هایی زیادی از کتاب کیمیاگر دریافت:

• همه ی ما یک کیمیاگر درون خود داریم که می تواند چیزهای بی ارزش را به چیزهای ارزشمند و حیاتی بدل کند. تنها کافی است یک افسانه ی شخصی برای خود تعریف کنیم و تلاش کنیم تا آن را به واقعیت بدل کنیم.
• گاهی هدف در همین نزدیکی است؛ مثلا ما سال ها برای رسیدن به آرامش تلاش می کنیم و از خانواده ی خویش و لذت های زندگی دوری می کنیم تا آرامش را به دست آوریم، غافل از اینکه آرامش در واقع همین لحظات و بودن با کسانی است که عاشقشان هستیم. از طرف دیگر امری مانند آرامش در درون انسان هاست پس ابتدا باید در درون خود آن را جست و جو کنیم و به دنبال یک عامل بیرونی برای آرامش و خوشبختی نباشیم.
• اگر چه هدف سانتیاگو در اهرام مصر نبود؛ اما او تمام تلاش خود را کرد و هرگز تسلیم نشد. چه بسا اگر تسلیم می شد هیچ وقت حقیقت را نمی فهمید. ما هم در زندگی حق تسلیم شدن نداریم تا گنج خود را به دست آوریم.
• سانتیاگو به خاطر علاقه و ولع شدیدی که برای رسیدن به هدف داشت، تسلیم نشد. علاقه یکی از مهمترین ابزار رسیدن به هدف است. اگر شما به هدفتان علاقه مند باشید هیچ وقت تسلیم نخواهید شد.
• همیشه در روی یک پاشنه نمی چرخد. سانتیاگو اگر به همان شغل چوپانی بسنده می کرد و آینده ی روشنی را برای خود تصور نمی کرد، هرگز پیشرفت نمی کرد. مثال روانشناسی معروفی وجود دارد که می گوید:"اگر از موقعیت شغلی و زندگی خود راضی نیستید، آن را تغییر دهید. شما درخت نیستید." تغییر را آغاز کنید تا آینده ی بهتری برای خود بسازید.

 

کتاب کیمیاگر مانند یک نقشه ی راه برای تمام انسان ها عمل می کند. تا از مشکلات و سختی ها نترسند و برای رسیدن به هدفشان تلاش کنند.

 

جنبه ی فلسفی و عرفانی

نمادها در کیمیاگر

سبک داستان سورئال است و تا حدی به رئالیسم جادویی نزدیک می شود. اگر از منظر عرفانی به این داستان نگاه کنیم، می توانیم آن را به سیر و سلوک یه عارف تعبیر کنیم. نمادهای داستان عبارتند از:

• سانتیاگو: شخصیت اصلی داستان، خود نماد شخصیت عارف و در جست و جوی حقیقت است؛ که در راه رسیدن به هدفی والاتر، تمام سختی ها و مصائب را به جان می خرد. از دیدگاه فلسفی این فرد نماد اراده ی قوی و تسلیم ناپذیر در برابر سرنوشت است.
• داستان گوسفندان سانتیاگو که نماد دو چیز هستند. نماد مادیات و تعلقات دنیوی که برای رسیدن به هدف والاتر باید از آن ها گذر کنیم و نماد انسان های سطحی و سرسپرده که تسلیم سرنوشت خود هستند.
• نماد سفر که نشانه ی مسیری است برای رسیدن به هدفی والاتر. هر مقصدی مسیری دارد که برای رسیدن به آن باید طی شود. این مسیر مملو از فراز و نشیب و پستی بلندی است. عارف واقعی کسی است که از موانع نترسد و به مسیر خود ادامه دهد.
• دختر بازرگان نماد عشقی مادی و بی هدف که هیچ سودی جز اینکه سانتیاگو را از رسیدن به هدف بازدارد، در آن وجود ندارد.
• مرد ذرت فروش که سانتیاگو در بندر با او روبه رو می شود، نماد اشخاصی است که هیچ دیدگاهی به عرفان ندارند و نسبت به افسانه ی شخصی خود کاملا بی توجه بوده و غرق در زندگی مادی خود هستند.
• ملک صدق که ادعا می کند که پادشاه است. او نماد یک مرشد دانا می باشد که سانتیاگو را با راه و رسم سفر آشنا می کند و او را به سمت هدفش هدایت می کند.
• کیمیاگر نمایانگر یک راهب مذهبی است. با وجودی که عارف مذهبی و عارف هردو هدفشان رسیدن به خدا است؛ اما شاید راه و طریقت آن ها متفاوت باشد.

 

 

• صحرا و باد: سانتیاگو زبان صحرا و باد را بلد است و از طریق این دو به بسیاری از نشانه های رسیدن به هدفش پی می برد. در حقیقت ارتباطی که از طریق قلبش با آن ها برقرار می کند به او کمک می کند تا به هدفش برسد. از این موضوع می توان فهمید که با تدبر بر نشانه های خداوند بر روی زمین می توان به اهداف رسید و رستگار شد.
• بلورفروش: کسی که هدفش رفتن به مکه است؛ اما برای رسیدن به آن هیچ تلاشی نمی کند. هدف او در واقع یک هدف ظاهری است که در صورت رسیدن به آن تمام آرزوهایش به پایان می رسد و دیگر هدفی در زندگی ندارد.
• مرد انگلیسی نشانگر فردی است که تنها تقلیدی کورکورانه می کند؛ اما راه اصلی را گم کرده و می خواهد با تقلید از دیگران راه را پیدا کند.
• فاطمه نماد عشق والای زمینی است که در نهایت به انگیزه ی مضاعفی بدل می شود تا قهرمان یا عارف داستان را به افسانه ی شخصی اش برساند.

در طریقت عرفان، سالک در اولین مرحله خود اقدام به تمرین هایی برای تعالی روح می کند. گام دوم بینش خود را نسبت به جهان و پیرامونش را افزایش می دهد؛ اما مرحله ی نهایی سلوک، عشق است. به عقیده ی عرفایی مانند مولانا برای رسیدن به عشق الهی ابتدا باید عشق زمینی را تجربه کرد و اگر سالک این مرحله را پشت سر نگذارد هرگز نمی تواند به کمال برسد.

 

عشق

رمان کیمیاگر بر این اساس که عشق می تواند محور زندگی باشد را می توان یک داستان عاشقانه نیز به شمار آورد. هر کسی دارای سرنوشتی مستقل و مجزا از دیگران است.

گنجی که سانتیاگو به دنبال آن است نمادی از رویاهای شخصی و یا سرنوشت است؛ اما او با دیدن دختر مورد علاقه اش خوشحال است که آن گنج را پیدا نکرده است. کیمیاگری که در بیابان می بیند به او می گوید که عشق آن دختر در صورتی واقعی است که از جستجوی سانتیاگو برای رسیدن به گنج حمایت کند.

سانتیاگو بر سر دوراهی سختی قرار می گیرد. دوراهی میان عشق و دستیابی به رویاهای شخصی. پائولو کوئیلو در این کتاب تاکید می کند که دستیابی به رویاها مهمتر از عشق زمینی است. عشق و دلداری مهم است؛ اما وظیفه ی شما نیست. ماموریت شما در زندگی، دنبال کردن و رسیدن به آرزوها است. تنها در راه عشق ورزیدن به رویاها است که روح کائنات بر ما آشکار می شود. این علم و آگاهی است که تنهایی را در هم می شکند و به ما قدرت می بخشد.

"زمانیکه واقعا خواستار چیزی هستی، باید بدانی که این خواسته در ضمیر جهان متولد شده است و تو، فقط مامور انجام دادنش بر روی زمین هستی. حتی اگر فقط هوس سفر کردن باشد یا ازدواج با دختر یک بازرگان... یا جستجوی گنج. روح دنیا از خوشبختی یا بدبختی، هوس یا حسادت مردم انباشته است. هیچ چیز نیست مگر یک چیز: تکمیل "حدیث خویش " که آن هم تنها اجبار انسان ها است. وقتی خواستار چیزی هستی، همه ی جهان در تکاپوی آن است که تو به خواسته ات برسی."

 

ساختار داستان

همان طور که پیشتر اشاره شد کتاب کیمیاگر سبکی سورئال دارد و یکی از مهمترین عناصر شناسایی این سبک وجود خواب و رویا است. سورئالیسم ها اعتقاد دارند خواب و رویا درواقع دریچه ای است به سمت ضمیر ناخودآگاه و در نهایت راهی است که انسان خود را بشناسد؛ از ویژگی های این سبک می توان به شکستن مرز میان رویا و واقعیت اشاره کرد و این امر دقیقا شالوده ی اصلی رمان کیمیاگر را تشکیل داده است. همه چیز از رویای سانتیاگو شروع می شود.

نثر داستان بسیار روان و ساده و به دور از پیچیدگی های زبانی نوشته شده است. داستان از یک کلیسای متروک آغاز و دقیقا در همان نقطه پایان می یابد. زاویه داستان دانای کل نامحدود است چونکه نه تنها از درون ذهن شخصیت اصلی سخن می گوید، بلکه از زبان اشیا هم سخن می گوید.

 

همچنین این کتاب را می توان داستانی تیپ گرا نامید چون همه ی شخصیت ها نماینده ی قشری از جامعه هستند.

به جز فاطمه همه ی شخصیت ها داستان نامی بومی دارند. کوئیلو از این روش استفاده کرده است تا با مخاطبان خود بهتر ارتباط برقرار کند. کوئیلو داستانی بسیار ملموس و روان را روایت می کند تا حدودی که گاهی فراموش می کنیم که یک داستان می خوانیم و تصور می کنیم که برشی از واقعیت است. محمد علی جمالزاده درباره ی این کتاب می گوید:

"در مملکت ما، هنوز هم ارباب قلم در هنگام نوشتن، دور عوام را قلم گرفته و همان پیرامون انشاهای غامض و عوام نفهم می گردند، در صورتیکه در کلیه مملکت های متمدن که سررشته ترقی به دست آورده اند انشا ساده و بی تکلف عوام فهم، روی سایر انشاها را گرفته و این تلنگری است برای کسانی که دغدغه آن را دارند که ای کاش می شد همه ی مردم را کتاب خوان کرد."

 

نتیجه گیری

کتاب کیمیاگر کتابی است درباره ی تمام آدم ها که به آن ها گوشزد کنند زمان آن رسیده است که کیمیاگر زندگی خود باشند، گوهر وجودی خود را کشف کنند، از موانع نترسند و آینده و سرنوشت خویش را با دستان خود بسازند.

انتشارات رمانو نسخه ی صوتی این کتاب را با ترجمه ی سارا خسروی و با گویندگی سامان قلیچ خانی منتشر کرده است. هم اکنون می توانید این نسخه را از سایت کتاب کتابچین خریداری و در اوقات بیکاری گوش فرا دهید.

نسخه ی صوتی با صدای گرم و گیرای گوینده می تواند گزینه ی مناسبی برای کسانی باشد که وقت خواندن کتاب را ندارند.

 

جملات قصار کتاب

• بزرگترین دروغ عالم: در مرحله ای از زندگی کنترل آنچه بر سرمان می آید از دستمان خارج می شود و سرنوشت هدایت آن را بر عهده می گیرد.
• وقتی چیزی را بخواهی تمام کائنات دست به دست هم می دهد تا تو آن را به دست آوری.
• مردم خیلی زود در زندگیشان به دلیل هستی خود پی می برند، شاید به خاطر همین است که خیلی زود تسلیم می شوند؛ اما همیشه وضع به همین صورت نیست.
• هرگز قبل از آنکه چیزی را به دست آوری، وعده ی آن را به کسی نده.

 

نظر دیگران درباره ی کتاب

• "داستانی است که دارای جذابیت های طنز، تنش نمایشی و افسانه ای نیرومند روانشناختی است؛ کیمیاگر را به هرکس که با شور و اشتیاق خواهان تحقق رویاهای زندگی خود باشد، توصیه می کنم." (هفته نامه ی ناشران)
• "به اندازه ی شازده کوچولوی سنت اگزوپری به یادماندنی و پرمعنی." (آستین سیاست مدار آمریکایی)
• "داستانی کارآفرین که با خرد جهانی آن، می توانیم برای افزایش کسب وکارمان در زندگی به آن متوسل شویم."(دکتر اسپنسر جانسون، پزشک و نویسنده ی کتاب چه کسی پنیر مرا جابه جا کرد)
• "پائولو کوئیلو راز کیمیاگری ادبی را می داند."(کنزابورو اوئه، برنده ی جایزه ی نوبل ادبیات)

 

 

 

 

ویکی پدیای رمان کیمیاگر

https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D8%B1_(%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86)